محمدرضا فرزین رئیس كل بانك مركزی در نشست خبری مقامات اقتصادی دولت با اصحاب رسانه كه از رادیو اقتصاد مستقیم پخش شد،گفت: متوسط رشد نقدینگی از 97 تا 1402، 33 درصد و تورم 42 درصد بود. به دلیل شوك‌های سیاسی و انتظارات تورمی، بی اعتمادی و فضای ناشی از بی اعتمادی در كشور ایجاد شد. ما نقشه راهی در بانك مركزی تدوین كردیم كه نقدینگی مدیریت و كنترل شود، بازار ارز مدیریت شود، تنظیم گری و تقویت حكمرانی بانك مركزی در حوزه ریال و ارز.

وی ادامه داد: با همكاری دولت و مجلس قانون بانكداری مركزی تهیه شده است. اختلافاتی در دیدگاه‌های دولت، مجلس و بانك مركزی وجود داشت كهبه توافق خوبی رسیده‌ایم. یكی از اشكالات قانون موجود، قوانین فیصله به درستی تدوین نشده و بانك مركزی اختیار كافی ندارد. اقتدار بانك مركزی به خوبی انشا نشده به همین دلیل قانون جدید كه در حال تهیه است، بر انجام این اصلاحات تمركز دارد. قانون بانكداری به صورت طرح در مجلس مطرح بود كه ما جلسات منظمی گذاشتیم و در دستور كار مجلس قرار می گیرد و ضوابط و ساختارهای جدیدی فراهم خواهد شد.

فرزین همچنین گفت: در حوزه سیاست‌های پولی می دانید كه ما در خصوص نقدینگی باید تصمیم جدی می گرفتیم. آنچه عامل تورم در بلندمدت است، نقدینگی است و یكی ازمهمترین وظایف بانك مركزی، كنترل نقدینگی است. رشد نقدینگی در سال 99 40 درصد، در 1400، 39 درصد و در 1401، به 5 /31 درصد رسید و در تیر به 5 /27 كاهش یافته است. برنامه ریزی ما در سال جاری رساندن این عدد به 25 درصد است.

رئیس بانك مركزی افزود: نرخ رشد تورم ماهانه كالا در ماه گذشته به صفر رسید. نرخ تورم ماهانه شدیدا كاهش یافته است. نقدینگی در سه ماه اول 9 /3 درصد رشد كرده است.

نقدینگی در حال كاهش است، فروش ارز در حال افزایش است. تراز پرداخت‌ها در حال افزایش است و فروش نفت در حال افزایش است و این ها دلیلی برای كاهش تورم است.

وی ادامه داد: در سال 1390، حساب جاری ما 26 میلیار دلار مثبت بوده است، سال 99 حساب جاری منهای 708 میلیون دلار و 1400 به 11 میلیارد رسیده و1401 به بیش از 14میلیارد دلار رسیده است. حساب كالای به 22 میلیارد دلار رسیده یعنی صادارت كالای ما 22 میلیارد دلار بیش از واردات بوده است. حجم تجارت ما به 200 میلیارد دلار نزدیك می‌شود كه عدد بسیار بزرگ است. صادرات غیرنفتی ما افزایش یافته است و به 42 میلیارد دلار افزایش یافته است.

فرزین با بیان اینكه دهه 1400 به پایان رسیده و در حال ورود به دوره جدیدی هستیم، تصریح كرد: ما قدرت خلق نقدینگی نظام بانكی را كاهش داده‌ایم. ضریب فزاینده منفی شده است و به منفی 8 /9 رسیده است.

رئیس بانك مركزی افزود: لیست از ناترازی بانك‌ها را در اختیار داریم و با همه آنها برنامه اصلاح داده‌ایم و اجرای این برنامه را كنترل می‌كنیم. محدودیتی برای بانك‌های ناتراز ایجاد كرده ایم. ناترازی یعنی ورشكستگی نیست. ناترازی نظام بانكی ازمنظر كسری نقدینگی است نه ورشكستی. نظام بانكی كشور ورشكسته نیست بلكه كسری نقدینگی دارد.

برای بانك‌های ناتراز در نظر گرفته ایم تا كفایت سرمایه را به هشت افزایش دهند. در برابر اضافه برداشت این بانك ها باید وثیقه بگذارند. هیچ بانك خارج از كنترل ما نیست. برخی بانك‌ها اضافه برداشت دارند كه در حوزه اصلاحی برنامه ما قرار دارند.

فرزین رشد نرخ 91 تا 1401 در كشاورزی 5 /3 و نفت منفی 1 درصد بوده است. فقط بخش كشاورزی پایین تر از نرخ متوسط است .نفت به 10 درصد رسیده است. فروش نفت در تیر به بالاترین رقم در پنج سال گذشته رسیده است. صادرات نفت 41 درصد رشد كرده است.

وی ادامه داد: در سال 1401 ضریب جینی به اندازه دو دهم واحد كاهش یافته است چون یارانه 300 و 400 هزار تومان پرداخت شد، البته منجر به افزایش تورم شد اما ضریب جینی را كاهش داد. تشكیل سرمایه و خرید دستگاه ها در بنگاه‌ها افزایش یافته است. صادرات خدمات و كالا افزایش یافته است.

فرزین خاطر نشان كرد: در حوزه ارز از بسیاری از كشورها مطالبات ارزی و مذاكره داریم و اگر با مذاكره حل نشود، شكایت می‌كنیم. مذاكرات به نتیجه رسیده و به زودی آثار آن را مشاهده خواهید كرد. تامین ارز دستگاه‌ها در سال جاری رشد 8 /6 درصدی داشته و بیش از 23 میلیارد دلار تامین كرده‌ایم. مركز مبادله را ایجاد كرده‌ایم و به زودی آثار آن را مشاهده خواهید كرد. فروش ارز در خیابان را متوقف كردیم و تقاضای ارز برای رفتار سفته‌بازانه كاهش یافت. نیاز ارزی را در یك سامانه آورده‌ایم و از مركز مبادله ارز برای این نیاز فروخته می‌شود. در حال ایجاد صندوق تثبیت هستیم. در حوزه معامله كشورهای همسایه درحال برنامه‌ریزی برای تقویت ریال هستیم.

فرزین افزود: متوسط رشد نقدینگی از سال 1397 تا سال 1401، 33 درصد بوده است، تورم 42 درصد و رشد سالانه دلار در بازار غیر رسمی 61 درصد و نرخ رشد GDP 1.2 درصد بوده است.

وی ادامه داد: براساس آمار بانك مرزی تورم نقطه به نقطه از ابتدای سال 15درصد كاهش داشته و اثرات آن را در بازار خودرو و مسكن می‌بینید كه كاهش قیمت محسوس است. نرخ رشد تورم ماهانه كالا به صفر درصد رسید. نرخ تورم ماهانه رو به كنترل است. دوستانی برای خود فنر مجازی طراحی كرده‌اند كه می‌گویند این فنر خواهد پرید كه من نمی‌دانم این فنر چیست. نقدینگی در حال كاهش وفروش نفت درحال افزایش است.

رئیس بانك مركزی همچنین خبر داد كه مجمع انحلال 3 موسسه اعتباری تا پایان سال برگزار می‌شود.

وی افزود: نرخ تورم تولیدكننده نقطه به نقطه در اردیبهشت 1400، 103 درصد بوده و در تیر ماه سال جاری 32 درصد رسیده، یكی از پایین‌ترین نرخ‌ها در سال‌های گذشته كه نشان از كنترل شدید نرخ PPI است و نشان می‌دهد كه شاهد كاهش شدید نرخ تورم مصرف‌كننده نیز خواهیم بود. در حوزه CPI نرخ تورم براساس اعلام بانك مركزی حدود 15 درصد از ابتدای سال تا كنون كاهش پیدا كرده است.

وی تاكید كرد: رویه فروش ارز اصلاح شده و صف‌های خرید ارز در خیابان جمع شده است. اكنون متقاضیان باید حساب ارزی افتتاح كنند. با این اقدام، فروش ارز ما از 30 میلیون دلار به 5 تا 6 میلیون دلار رسیده است.

وی گفت: نرخ ارز كنترل خواهد شد و تمام عوامل بنیادی تاییدكننده این است كه حوزه پولی و مالی اقتصادی در حال كنترل است.